NAJPOTREBNIEJSZE W SPRAWACH ZWIĄZANYCH Z ODSZKODOWANIEM ZAPISY KODEKSU CYWILNEGO

Art. 5. Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony, (komentarz: każde działanie-postępowanie ubezpieczyciela, który np. zaniża odszkodowanie po przez stosowanie amortyzacji bez określonych normami polskimi czy europejskimi zasad jest pozbawione ochrony prawnej - jest bezprawne i podlega zaskarżeniu)

Art. 6. Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu wywodzi skutki prawne (komentarz: trzeba zawsze wykazać np. przy użyciu opinii rzeczoznawcy czy własnej kalkulacji kosztów naprawy jaka jest rzeczywista wysokość należnego odszkodowania lub czy kwestionowane zdarzenie rzeczywiście miało miejsce).

Art. 58 §2. Nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. (komentarz: sprzeczne z zasadami współżycia społecznego jest np. odmawianie wglądu w akta szkody i sprawdzanie jak dłużnik- ubezpieczyciel wywiązuje się ze swoich obowiązków. Sprzeczne jest również żądanie ujawniania tajemnic handlowych- rachunków zakupowych części w przypadku ich odsprzedaży. Taka czynność nie rodzi skutków prawnych- nie można np. na podstawie odmowy ujawnienia za ile kupiliśmy pojazd odmówić nam wypłaty odszkodowania )

Art. 118 Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat 10, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. (komentarz: bardzo często ubezpieczyciele na swoich decyzjach zaznaczają termin na odwołanie- 30 dni. Jak widać z tego zapisu termin ten wynosi 3 lata. Ubezpieczyciele liczą na zniechęcenie się poszkodowanego i jego niewiedzę w tym temacie.)

Art. 353 Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swojego uznania, byleby jego treść nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego, (komentarz: np. umowa auto casco nie może zawierać zapisów, które w rażący sposób naruszają prawa poszkodowanych do otrzymania odszkodowania tj. wydłużają termin na "wyjaśnienie okoliczności", dają możliwość "biernego" wyczekiwania ubezpieczyciela na potwierdzenie okoliczności zdarzenia przez drugiego uczestnika itp. Zapisy takiej umowy są nieważne ? lub cała umowa jeżeli jej treść nie jest zgodna z zasadami określonymi w kodeksie cywilnym),

Art. 354 §1. Dłużnik powinien wykonywać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno- gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie określone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom, (komentarz: normą społeczną jest uczciwość i rzetelność oraz stosowanie istniejących norm w tych norm rzeczoznawczych. Zaniżenie odszkodowania po przez "amortyzacje", pomijanie uszkodzeń - nie wpisywanie ich pod pretekstem "niewiedzy" to naruszenie tego aktu prawnego),

§2 W taki sam sposób powinien współdziałać przy wykonywaniu zobowiązania wierzyciel, (komentarz: poszkodowany również zgłaszając swoje roszczenie winien zgodnie ze "zwyczajem" podać rzeczywiste okoliczności zdarzenia lub uszkodzenia pochodzące z tego zdarzenia)

Art. 355 §1. Dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju (należyta staranność), (komentarz: np. winien tak opisać i wyszacować uszkodzenia aby koszt ich i sposób naprawienia miał odbicie w realiach rynku napraw pojazdów- nie był tylko hipotetycznym, oderwanym od realiów wyliczeniem. Również chodzi tu o stosowanie się do terminów określonych kc oraz postępowania w taki sposób aby nie narażać wierzyciela na dalsze straty np. przestrzeganie terminów wypłaty odszkodowania, przejęcia odpowiedzialności itp.)

Art. 361 § 1 Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła.

§ 2 W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści które mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono, (komentarz: chodzi tu o sprawę naprawienia nie tylko przedmiotu utraconego - kradzież czy uszkodzonego - w kolizji ale inne koszty z takimi zdarzeniami związane np. utrata wartości rynkowej przy ewentualnej sprzedaży, wynajęcie samochodu zastępczego itp.)

Art. 363 §1. Naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej.... (komentarz: zawsze poszkodowany decyduje np. jakie części chce aby użyć przy naprawie o ile wcześniej nie zgodził się w umowie auto- casco na inne rozwiązanie. To poszkodowany decyduje czy chce naprawiać pojazd czy go np. sprzedać ubezpieczycielowi. Przywrócenie stanu poprzedniego to obowiązek pokrycia kosztów np. zamontowania - wymiany elementów na takie które wcześniej nie były uszkodzone skoro te uszkodzone w zdarzeniu nie były wcześniej nigdy uszkodzone)

Art. 365 § 2. Wyboru (chodzi tu o świadczenie - dop.) dokonuje się przez złożenie oświadczenia drugiej stronie. Jeżeli uprawnionym do wyboru jest dłużnik, może on dokonać wyboru także przez spełnienie świadczenia.

§ 3. Jeżeli druga strona uprawniona do wyboru świadczenia wyboru tego nie dokona, druga strona może jej wyznaczyć w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu uprawnienie do dokonania wyboru przechodzi na stronę drugą, (komentarz: jak wynika z tego zapisu można ubezpieczycielowi wyznaczyć termin np. wykonania oględzin pojazdu jeżeli on z tym zwleka lub powoduje, że pojazd który jest niezbędnie potrzebny np. do pracy stoi długo w oczekiwaniu na oględziny a ubezpieczyciel twierdzi, że ma "...zbyt mało pracowników..." aby szybko opisać uszkodzenia. Kodeks cywilny nie określa w tym przypadku konkretnie np. jak długo należy czekać na spełnienie świadczenia przez ubezpieczyciela)

Art. 471. Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania.... (komentarz: np. ubezpieczyciel ponosi konsekwencje prawne i finansowe jeżeli jego pracownicy nie potrafi opisać uszkodzeń, odpowiednio z normami je zakwalifikować, przekracza terminy wypłaty kwoty bezspornej itp.)

Art. 472. Jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności.

Art. 474. Dłużnik odpowiedzialny jest jak za własne działania lub zaniechania działania i zaniechania osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób którym wykonywanie zobowiązania powierza...

Art. 476. Dłużnik dopuszcza się zwłoki gdy nie spełnia świadczenia w terminie a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela... (komentarz: z ww artykułów wynika prawo do dochodzenia odsetek za każde nieterminowe działanie ubezpieczyciela: nie wypłacenie w terminie 30 dni od zgłoszenia szkody kwoty bezspornej, nie wypłacenie odszkodowania w terminie 14 dni od złożenia rachunków itp.)

Art. 477 § 1. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać niezależnie od zobowiązania, naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki...

Art. 481 § 1. Jeżeli dłużnik spóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia chociażby nie poniósł żadnej szkody...

Art. 817 § 1. Jeżeli nie umówiono się inaczej zakład ubezpieczeń obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie dni 30 licząc od daty zawiadomienia o wypadku.

§ 2. Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od wyjaśnienia tych okoliczności. Jednakże bezsporną część świadczenia zakład powinien spełnić w terminie przewidzianym w paragrafie poprzedzającym. (komentarz: artykuł ten to najczęściej naruszany zapis prawa. Chodzi tu szczególnie o termin wypłaty kwoty bezspornej. Użyte słowo "... jednakże..." jednoznacznie mówi, ze niezależnie od problemów jakie ma ubezpieczyciel w ustaleniu okoliczności czy odpowiedzialności musi on tę kwotę wypłacić w terminie 30 dni. Okres 30 dni jest wystarczającym na normalne- bezzwłoczne działanie. Oczekiwanie bierne na np. pismo z policji to już naruszenie prawa. Zapis ten interpretowany jest tak, że po wypłaceniu kwoty bezspornej ubezpieczyciel ma prawo żądać jej zwrotu gdyby się okazało, że otrzymał ja wierzyciel bezprawnie. Ustawodawca nie bez powodu ograniczył czas na "czynności wyjaśniające" gdyż ubezpieczyciel mógłby nawet przez 3 lata- do przedawnienia się roszczenia prowadzić takie "czynności")

do góry

KOMENTARZ OGÓLNY

Jak widać zapisy kodeksu cywilnego nie rozgraniczają w przypadku odszkodowań i praw poszkodowanych czy jest to szkoda z odpowiedzialności cywilnej czy z zawartej umowy auto- casco. Kodeks cywilny jest tzw. aktem najwyższego rzędu i wszystkie zapisy umów auto- casco oraz np. rozporządzeń ministra finansów z zakresu odszkodowań muszą z nim być zgodne. Jeżeli nie byłyby zgodne to nie rodziłyby skutków prawnych. Tak więc każdy zapis w umowie auto-casco lub działanie ubezpieczyciela naruszające jeden z ww artykułów rodzi dla tego ubezpieczyciela skutki prawne - nieważność jego decyzji.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10.01.2000 (III CKN 1105/98, OSNC 2000/7-8/134).

W wyroku tym wskazano, że działalność ubezpieczeniowa ma charakter profesjonalny, dlatego należy przyjąć, że zakład ubezpieczeń jest w stanie przeprowadzić postępowanie likwidacyjne we własnym zakresie, korzystając z własnej kadry oraz - w razie potrzeby - z pomocy rzeczoznawców zwłaszcza z ruchu drogowego.

--------------------------------------------------------------------------------

1988.06.27 wyrok SN l CR151/88.

Roszczenie o świadczenia należne od PZU w ramach ustawowego ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej (OC) z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została już dokonana, wysokość świadczeń obliczać należy na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych sposobów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów niezbędnych materiałów i robocizny według cen z daty ich ustalenia. Naprawa pojazdu przed uzyskaniem świadczeń PZU i jej faktyczny zakres nie ma zasadniczego wpływu na powyższy sposób ustalenia ich wysokości.

--------------------------------------------------------------------------------

1971.02.03 wyrok SN U III CRN 450/70 OSNC 1971/11/205 przegląd orzeczn.: Szpunar A. Wanatowska W. NP 1972/7-8/1147

Jeżeli w wyniku naprawy przywrócono uszkodzony samochód do stanu poprzedniego (art. 363 § 1 k.c.), właściciel samochodu nie może żądać zasądzenia ponadto sumy pieniężnej odpowiadającej obniżeniu "wartości handlowej" samochodu. O przywróceniu stanu poprzedniego można mówić jedynie wówczas, gdy stan samochodu po naprawie pod każdym istotnym względem (stan techniczny, zdolność użytkowa, części składowe, trwałość, wygląd estetyczny itp.) odpowiada stanowi tegoż samochodu sprzed wypadku.

Jeżeli przywrócenie stanu poprzedniego samochodu jest niemożliwe albo pociągałoby za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności (art. 363 § 1 zd. 2 k.c.) to dla ustalenia wysokości odszkodowania z art. 363 § 2 k.c. decydująca powinna być cena sprzedaży samochodu danej marki przez przedsiębiorstwa uspołecznione, a gdy przedsiębiorstwa te nie prowadzą sprzedaży takiego samochodu, należy przyjąć orientacyjnie kwotę określaną przez wydziały finansowe prezydiów rad narodowych przy wymiarze podatku od nabycia takiego samochodu.

--------------------------------------------------------------------------------

1992.10.13 wyrok s.apel. U l ACr 354/92 OSA 1993/8/56 w Lodzi.

Ustalenie wartości pojazdu dla celów określonych w § 15 ogólnych warunków ubezpieczenia auto-casco winno opierać się na kryteriach umożliwiających ustalenie faktycznego stanu pojazdu i faktycznej jego wartości w dniu ustalenia przez PZU odszkodowania. Pomocniczym kryterium mogą być proponowane przez PZU stawki rocznych odpisów amortyzacyjnych, jednak nie może to być kryterium jedyne ani wyłączne, szczególnie w sytuacji, gdy pojazd był remontowany i odnawiany, i z tego powodu faktyczna jego wartość jest wyższa niż wartość wynikająca z przyjęcia jedynie kryterium wieku i rocznych stawek odpisów amortyzacyjnych.

--------------------------------------------------------------------------------

Zatem, co do zasady, przy braku odmiennych postanowień umownych zakład ubezpieczeń odpowia dający za sprawcę wypadku ma obowiązek wypłacenia odszkodowa nia w ciągu 30 dni od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Termin miesięczny z art. 817 par. l k.c. jest terminem krótkim, gdyż zasadą powinna być szybka i efektywna likwidacja szkody ubezpieczeniowej. Jeśli więc zakład ubezpieczeń nie spełni w tym terminie świadczenia na rzecz poszkodowanego, dopuszcza się wobec niego zwłoki, czego skutkiem jest między innymi obowiązek zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie (art. 481 par. l k.c.). Wskazywał na to m.in. także Sąd Najwyższy w uchwale z 19 marca 1998 r. (III CZP 72/97, OSNC 1998, nr 9, poz. 133).

--------------------------------------------------------------------------------

Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 12 października 2001 r. III CZP 57/01.

"Czy do składników szkody, powstałej na skutek kolizji pojazdów samochodowych, za którą odpowiedzialność z tytułu umowy ubezpieczeniowej odpowiedzialności cywilnej ponosi zakład ubezpieczeń, zalicza się utratę wartości handlowej naprawionego samochodu, spowodowaną stosowaniem przez autoryzowane warsztaty naprawcze technologii nie w pełni pozwalającej na przywrócenie pierwotnego stanu pojazdu, tj. sprzed kolizji?"

Odszkodowanie za uszkodzenie samochodu może obejmować oprócz kosztów jego naprawy także zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej różnicy między wartością tego samochodu przed uszkodzeniem i po naprawie.

Po naprawie samochód odzyskał zupełną sprawność techniczną, nie uzyskał jednak wartości rynkowej takiej jak przed wypadkiem. Warsztaty samochodowe nie są w stanie wykonać prac blacharskich i lakierniczych na takim poziomie jak producenci samochodów. W związku z tym ślady naprawy są łatwe do zidentyfikowania przez specjalistów. Naprawione elementy nic cechują się taką trwałością jak elementy nieuszkodzone i nie wymieniane, dotyczy to przede wszystkim pojazdów nowych, których wiek nie przekracza trzech lat. Problem w istocie sprowadza się do tego, czy odszkodowanie należne za uszkodzenie samochodu obejmuje oprócz kosztów jego naprawy także zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej różnicy między wartością tego samochodu przed uszkodzeniem i po naprawie, przy założeniu, że naprawa była prawidłowa, a zmniejszenie wartości samochodu nastąpiło wskutek jego uszkodzenia. W warunkach gospodarki rynkowej każda rzecz mająca wartość majątkową może być w każdym czasie przeznaczona na sprzedaż. Zbycie rzeczy jest uprawnieniem właściciela tak samo normalnym jak korzystanie z niej. Wartość samochodu po jego naprawie to nic innego jak jego wartość rynkowa. Ponieważ wartość ta w wyniku uszkodzenia, choć później wyeliminowanego, zmalała w stosunku do tej, jaką pojazd ten reprezentowałby na rynku, gdyby nie został uszkodzony, więc kompensata powinna obejmować nie tylko koszty naprawy, ale także tę różnicę wartości.

UWAGA: Uzasadnienie nie rozgranicza czy problem związany jest z odszkodowaniem AC czy OC.

--------------------------------------------------------------------------------

do góry

SN w wyroku z 17 sierpnia 1993 r. (OSNC 1993, poz. 69)

--------------------------------------------------------------------------------

W wyroku z 13.12.1988 r., I CR 280/88, Wiad. Ubezp. 1989, Nr 7-8, poz. 32,

Sąd Najwyższy stwierdził: "Potrącenie amortyzacji nowych części zamiennych do naprawy samochodu (...) powinno być stosowane wyłącznie wówczas, gdy wskutek wymiany części starych na nowe, wartość samochodu uległa istotnemu wzrostowi"

--------------------------------------------------------------------------------

Według wyroku SN z 1.9.1970 r.. 11 CR 371/70 (OSNCP 1971, Nr 5, poz. 93),

jeżeli właściciel uszkodzonego samochodu żąda przywrócenia do stanu poprzedniego w postaci wyremontowania samochodu, sprawca szkody nie może mu narzucić innej formy odszkodowania, polegającej w szczególności na tym, poszkodowany zlikwidował samochód i poprzestał na odszkodowaniu w postaci różnicy między wartością samochodu przed wypadkiem a ceną uzyskaną po likwidacji. Tylko wtedy, gdyby remont samochodu okazał się niemożliwy albo gdyby pociągał za sobą nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ograniczałoby się do drugiej formy odszkodowania, tj. pieniężnej.

--------------------------------------------------------------------------------

Zaprezentowany przez Sąd Najwyższy pogląd pozostaje w zgodzie z wcześniejszym orzecznictwem. Na przykład w wyroku z 17.6.1987 r., IV CR 158/87, Wiad. Ubezp. 1988, Nr 5, poz. 15,

Sąd Najwyższy stwierdził istnienie obowiązku zwrotu przez PZU - w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej - wartości zakupionych przez poszkodowanego części zamiennych do naprawy samochodu produkcji zagranicznej (...) bez konieczności udowodnienia przez poszkodowanego faktu naprawy samochodu. Wysokość szkody powstałej w samochodzie produkcji zagranicznej wyraża się (...) łącznie z kosztami naprawy (robocizny) i kosztami części zamiennych.

--------------------------------------------------------------------------------

Wyrok SN z 17.3.1970 r., II PZ 659/88, OSNCP 1970, Nr 12, poz. 231.

Sąd Najwyższy stwierdził: "Góną granicą odpowiedzialności sprawcy szkody w procesie regresywnym jest to, co byłby on (sprawca) obowiązany świadczyć bezpośrednio poszkodowanemu na podstawie przepisów prawa cywilnego. W wypadkach takich sąd, określając wysokość odszkodowania, obowiązany jest kierować się zasadami przewidzianymi (...) w art. 440 KC (...)".

--------------------------------------------------------------------------------

Wyrok Sądu Najwyższego z 28.05.1997- III CKN 76/97.

Zarówno przepisy normujące umowy jak i regulujące jej postanowienia warunków ogólnych umów jak też indywidualnie uzgadniane umowy nie powinny być interpretowane w sposób oderwany od natury i funkcji. Umowa ubezpieczeniowa ma pełnić funkcję ochronną, z czego wynika, że miarodajny dla wykładni jej postanowień jest punkt widzenia tego, kto jest chroniony.

--------------------------------------------------------------------------------

Wyrok Sądu Najwyższego z 20.10.1972- II CR 425/72.

W przypadku uszkodzenia rzeczy w stopniu uniemożliwiającym jej przywrócenie do stanu poprzedniego osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy uszkodzonej, do których to wydatków należy zaliczyć koszt nowych części i innych materiałów, jeżeli ich użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy.

--------------------------------------------------------------------------------

Wyrok Sądu Najwyższego z 11.12.1997- I CKN 385/97.

Jeżeli naprawy samochodu uszkodzonego w wypadku komunikacyjnym dokonał sam poszkodowany to w ramach odszkodowania z OC należy mu się nie tylko zwrot kosztów poniesionych przez niego przy tej naprawie nakładów ale i zwrot robocizny z uwzględnieniem przyjętych, z reguły z miejsca zamieszkania, stawek robocizny za tego typu usługi

--------------------------------------------------------------------------------

Wyrok Sądu Najwyższego z 25.04.2002- I CKN 1466/99.

Jeżeli z treści umowy AC nie wynika nic innego, ubezpieczający, który nabywa autoryzowane częsci samochodowe potrzebne do naprawy uszkodzonego w wypadku pojazdu, nie ma obowiązku poszukiwania firmy sprzedającej je najtaniej. Możliwe jest mu przypisanie naruszenia wymagania z art. 354 kc współpracy z dłużnikiem tylko w razie wskazania, że świadomie lub przez niedbalstwo kupił części droższe.

--------------------------------------------------------------------------------

do góry

Wyrok Sądu Najwyższego z 1.09.1970- II CR 371/70.

Jeżeli właściciel uszkodzonego samochodu żąda przywrócenia stanu poprzedniego w postaci wyremontowania samochodu, sprawca szkody nie może mu narzucić innej formy odszkodowania, polegającej w szczególności na tym, żeby poszkodowany zlikwidował uszkodzony samochód i poprzestał na odszkodowaniu w postaci różnicy między wartością samochodu przed wypadkiem a ceną uzyskaną z likwidacji. Tylko wtedy, gdyby remont samochodu okazał się niemożliwy, lub gdyby pociągał dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ograniczałoby się do drugiej formy odszkodowania.

--------------------------------------------------------------------------------

Wyrok Sądu Apelacyjnego z 28.02.1992- I ACr 30/92.

Szkoda częściowa ma wówczas miejsce, gdy uszkodzony pojazd nadaje się do naprawy a koszt naprawy nie przekracza jego wartości w dniu ustalenia przez ubezpieczyciela tego odszkodowania. Szkoda całkowita występuje wówczas, gdy pojazd uległ takiemu uszkodzeniu, że nie nadaje się do naprawy, albo koszt takiej naprawy przekroczyłby wartość pojazdu w dniu likwidacji szkody.

--------------------------------------------------------------------------------

Wyrok Sądu Najwyższego z 13.06.2003- III CZP 32/03.

. Pozwany ubezpieczyciel nie możę ingerować w wysokość kosztów naprawy pojazdu, które zostały faktycznie poniesione, nawet gdyby były one wyższe niż przeciętne stawki stosowane przez pozwanego (ubezpieczyciela) przy tzw. likwidacji szkód komunikacyjnych. Dlatego poszkodowanemu przysługuje od ubezpieczyciela zwrot kosztów naprawy pojazdu w pełnej wysokości.

. Świadczenie ubezpieczyciela obejmuje zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody (art. 805 kc). Wysokość odszkodowania powinna być określona według reguł określonych w art. 363 kc..

.Sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawił się natomiast już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody (z chwilą uszkodzenia pojazdu) i nie jest uzależniony od tego czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierza go naprawiać.

.ubezpieczony nabywający autoryzowane części samochodowe potrzebne do naprawy nie ma obowiązku poszukiwania sprzedawcy oferującego je najtaniej.

.Kosztami "ekonomicznie uzasadnionymi" będą koszty ustalone według cen którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy dokonujący naprawy pojazdu. Wypadnie dodać jeszcze, że określenie kosztów naprawy samochodu wyłącznie przy uwzględnieniu ceny przeciętnej prowadzić mogłoby do spornej relatywizacji w zakresie ustalania wysokości odszkodowania. Różne mogą być przecież metody obliczania takich cen przeciętnych.

Odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela z tytułu OC za uszkodzenie pojazdu obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone wg. cen obowiązujących na lokalnym rynku.

--------------------------------------------------------------------------------

Fragment uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z 7.08.2003 IV CKN 387/01.

Skoro zaś stosownie do postanowień art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 26.02.1982 o cenach cena towaru lub usługi opodatkowanej podatkiem VAT obejmuje wielkość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą nabywca jest zobowiązany zapłacić sprzedawcy za towar lub usługę wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług, to miernikiem wysokości szkody ustalonej według kosztów naprawy jest tak właśnie określona cena naprawy pojazdu. Jest to zatem cena części zamiennych i usług obejmująca podatek VAT.

--------------------------------------------------------------------------------

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2000 r. (SN III CKN 1105/98) opublikowany w (OSNC 2000/7-8/134).

Przepis art. 817 § 2 k.c. nie upoważnia ubezpieczyciela do zaniechania prowadzenia postępowania likwidacyjnego do czasu prawomocnego zakończenia postępowania karnego dotyczącego wypadku komunikacyjnego, w którym uczestniczył kierowca ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej.

--------------------------------------------------------------------------------

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2002 r. (I CKN 1466/99) opublikowany w OSNC 2003/5/64.

Jeżeli z treści umowy ubezpieczenia autocasco nie wynika nic innego, ubezpieczony, który nabywa autoryzowane części samochodowe potrzebne do naprawy uszkodzonego w wypadku pojazdu, nie ma obowiązku poszukiwania sprzedawcy oferującego je najtaniej. Możliwe jest przypisanie ubezpieczonemu naruszenia, wynikającego z art. 354 § 2 k.c., obowiązku współpracy z dłużnikiem, jeżeli świadomie lub przez niedbalstwo kupił części droższe.

--------------------------------------------------------------------------------

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 września 2002 r. (IV CKN 1421/00) opublikowany w LEX nr 80274

Szczególnie zuchwała kradzież pojazdu, strzeżonego osobiście przez znajdującego się przy nim posiadacza, objęta jest ubezpieczeniem autocasco, bez względu na to, czy pojazd był również zabezpieczony w sposób przewidziany na wypadek utraty nad nim pieczy przez właściciela. Stanowisko przeciwne pozostawałoby w sprzeczności z funkcją instytucji ubezpieczenia autocasco oraz z ogólnie stosowanymi zasadami posługiwania się pojazdami samochodowymi i zasadami ich zabezpieczenia przed kradzieżami.

--------------------------------------------------------------------------------

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1980 r. (III CRN 223/80) opublikowano w OSNC 1981/10/186

Przywrócenie rzeczy uszkodzonej do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu jej do stanu używalności w takim zakresie, jaki istniał przed wyrządzeniem szkody. Jeżeli do osiągnięcia tego celu konieczne jest użycie nowych elementów, to poniesione na nie wydatki wchodzą w skład kosztów naprawienia szkody przez przywrócenie rzeczy do stanu poprzedniego. W konsekwencji powyższe wydatki obciążają osobę odpowiedzialną za szkodę. Zwiększenie wartości rzeczy (samochodu) po naprawie można by uwzględnić tylko wówczas, gdyby chodziło o wykonanie napraw takich uszkodzeń, które istniały przed wypadkiem, albo ulepszeń w stosunku do stanu przed wypadkiem.

--------------------------------------------------------------------------------

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2002 r. (V CKN 1273/00) opublikowano w LEX nr 55515

Roszczenie o świadczenie należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została dokonana. Jeśli zatem naprawa samochodu i rzeczywiste poniesienie kosztów z tego tytułu nie jest warunkiem koniecznym dla dochodzenia odszkodowania, to nie sposób podzielić poglądu, iż koszty naprawy określone przez specjalistyczny warsztat nie mogą być miernikiem dla ustalenia odszkodowania należnego powodowi, gdyż ten nie dokonał naprawy samochodu.

--------------------------------------------------------------------------------

Szczegółowe uzasadnienia wyroków Sądu Najwyższego znajdują się na stronie internetowej: www.rzu.gov.pl